Ποιες οι βασικές θέσεις της θεωρίας της πραγματικότητας (William Glasser);
Βασικές θέσεις θεωρίας πραγματικότητας
1) Η πιο σημαντική ανθρώπινη ανάγκη είναι η απόκτηση επιτυχημένης ταυτότητας.
Επιτυχημένη ταυτότητα επιτυγχάνεται όταν το άτομο μπορεί να αγαπάει, να αγαπιέται και να έχει ένα αίσθημα προσωπικής αξίας.
2) Το άτομο έχει ανάγκη να νιώθει ότι αξίζει και για τον εαυτό του και για τους άλλους.
Για να αισθανθεί το άτομο ότι αξίζει πρέπει να διαθέτει ένα ικανοποιητικό πρότυπο συμπεριφοράς, π.χ προσωπικούς κανόνες, αξίες, ήθος, αξιολόγηση του σωστού και του λάθους.
3) Η σωστή αξιολόγηση της συμπεριφοράς οδηγεί στην αυτοβελτίωση.
4) Το άτομο ζητάει ψυχιατρική βοήθεια, όταν το συγκεκριμένο διάστημα στερείται ενός προσώπου που το αγαπά ειλικρινά.
5) Δεν υπάρχουν ψυχικά ασθενείς, αλλά άτομα που συμπεριφέρονται ανεύθυνα καθώς αρνούνται την πραγματικότητα του κόσμου γύρω τους.
6) Υπευθυνότητα ορίζεται η ικανότητα του ατόμου να εκπληρώνει τις ανάγκες του, χωρίς να στερεί από τους άλλους την ικανότητα να εκπληρώσουν τις δικές τους ανάγκες.
Το άτομο που επωμίζεται τις ευθύνες των πράξεων του, θα έχει έντονα ανεπτυγμένο το αίσθημα προσωπικής αξίας.
Στάδια απόκτησης επιτυχημένης ταυτότητας
1) Το άτομο αρχίζει να ενεργεί προς την κατεύθυνση της βελτίωσης του
(ενεργών πρόσωπο).
2) Στο άτομο αρχίζουν και εμφανίζονται τα θετικά συμπτώματα της βελτίωσης του, δηλαδή:
α) ενεργεί εποικοδομητικά στο να εκφράσει τον εαυτό του και να συμβάλλει στη βελτίωση του, αλλά και δρα μέσω αυτού, αλτρουιστικά ως προς τους άλλους.
β) αισθάνεται θετικά, άρα χρησιμοποιεί θετικά αισθήματα όπως χαρά, εμπιστοσύνη, αποδοχή.
γ) σκέπτεται λογικά και προσεγγίζει τα προβλήματα του ώριμα.
δ) επικεντρώνεται σε υγιείς δραστηριότητες και ακολουθεί και υπεύθυνο διαιτολόγιο σε συνδυασμό με κατάλληλη σωματική άσκηση.
3) Το άτομο νιώθει ολοκληρωμένο πρόσωπο, αισθάνεται ελεύθερο και έχει καταφέρει να νιώθει προσωπική αξία να αγαπάει και να αγαπιέται.
Στάδια αποτυχημένης ταυτότητας.
1) Το άτομο παραιτείται από τις ευθύνες του και οδηγεί τη συμπεριφορά του εκεί που περιμένει ότι θα οδηγηθεί (παραιτούμενο πρόσωπο).
2) Αρχίζει να φέρεται δυσπροσάρμοστα με τρόπο που δείχνει αποστέρηση και συναισθηματική σύγχυση και παρουσιάζει αρνητικά συμπτώματα.
3) Τα άτομο επιτρέπει στο εαυτό του να εθίζεται σε τροφές, χημικές ουσίες, τυχερά παιχνίδια, λειτουργεί παράλογα, ανεύθυνα, με δυστυχία.
Συμβουλευτικός στόχος
Τα άτομα να αποδεχτούν την πραγματικότητα και να εκπληρώσουν τις ανάγκες τους κατά τρόπο ρεαλιστικό, ώστε να πάψουν να αρνούνται την ύπαρξη τους.
Πορεία συμβουλευτικής διαδικασίας
1) Δημιουργία στενής σχέσης μεταξύ συμβούλου και συμβουλευόμενου.
Προϋποθέτει μη απειλητικό περιβάλλον και ενσυναίσθηση και ζεστασιά.
2) Έμφαση στην παρούσα συμπεριφορά την οποία μπορεί και να ελέγξει καλύτερα και όχι στην παρελθοντική.
Το παρόν και το μέλλον μόνο μπορεί να επηρεάσει η θεραπεία της πραγματικότητας. Το παρελθόν είναι δεδομένο και αμετάβλητο.
3) Αυτοαξιολόγηση.
Το άτομο κρίνει και αξιολογεί τη συμπεριφορά του και βρίσκει τι δεν κάνει σωστά και τι τον οδηγεί στην αποτυχία.
4) Προγραμματισμός.
Καταρτίζει ένα σχέδιο δράσης το οποίο έχει συγκεκριμένα στάδια και υπογράφεται από το συμβουλευόμενο ως είδος συμβολαίου.
5) Υπόσχεση(ηθική δέσμευση).
Το άτομο αποκτά ωριμότητα και αίσθηση προσωπικής άξιας μόνο όταν αναλάβει υπεύθυνα να κάνει αυτό που υποσχέθηκε.
6) Οι δικαιολογίες δε γίνονται αποδεκτές.
Όταν το σχέδιο αποτύχει ο θεραπευτής δεν ενδιαφέρεται να ακούσει δικαιολογίες, αλλά να προχωρήσει με το συμβουλευόμενου στην κατάρτιση ενός νέου επιτεύξιμου σχεδίου.
7) Εξάλειψη τιμωρίας.
Όταν τιμωρούμε κάποιον συγχύζεται και καθίσταται λιγότερο ικανός με αποτέλεσμα να συμπεριφέρεται χειρότερα.
Η θεραπεία της πραγματικότητας επιτρέπει στο άτομο να υποφέρει τις λογικές συνέπειες των πράξεων του, για να ενισχύσει την έννοια της ευθύνης απέναντι στον εαυτό του και να διατηρήσει την ηθική του δέσμευση.
Τεχνικές
1) Χιούμορ.
Η εύθυμη διάθεση βοηθάει στην ανάπτυξη μιας υγιούς προσωπικότητας. Ο πελάτης βοηθιέται να γελάσει με τα λάθη του.
2) Κατ οίκον εργασία.
Η κατάστρωση σχεδίου δράσης από το ίδιο το άτομο και η υπογραφή του προσωπικού του συμβολαίου ενισχύει την αίσθηση της ευθύνης.
3) Αντιμετώπιση κατά πρόσωπο με οδυνηρά λεκτικά ξαφνιάσματα.
Καπετανάκη Ελευθερία
Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος-Παιδαγωγός
Συμβουλευτική ενηλίκων, σχέσεων, συμβουλευτική εφήβων, οικογενειακή συμβουλευτική.
Website: www.psychologist.com.gr
Email: info@psychologist.com.gr
ellikapetanaki@yahoo.gr
Tηλ:6934034531
